Το φλεβικό σύστημα των κάτω άκρων πρακτικά περιέχει το 80% του συνολικού αίματος και αποτελείται από 3 συστήματα φλεβών, το εν τω βάθει φλεβικό σύστημα το επιπολής φλεβικό σύστημα και το σύστημα των διατιτραινουσών φλεβών.
Οι εν τω βάθει φλέβες του κάτω άκρου αποχετεύουν το 85% του αίματος από τα άκρα στον κορμό. Το εν τω βάθει φλεβικό σύστημα αποτελείται από την κοινή και έξω λαγόνιο φλέβα, την κοινή μηριαία φλέβα, την εν τω βάθει μηριαία φλέβα, την μηριαία φλέβα που παλαιότερα λεγόταν επιπολής μηριαία φλέβα και την ιγνυακή φλέβα που βρίσκεται πίσω από το γόνατο. Οι εν τω βάθει φλέβες της κνήμης που συνήθως βρίσκονται σε ζευγάρια είναι οι οπίσθιες κνημιαίες φλέβες, οι περονιαίες φλέβες, οι πρόσθιες κνημιαίες φλέβες και οι γαστροκνήμιες φλέβες που υπάγονται στο εν τω βάθει φλεβικό σύστημα. Σε περίπτωση θρόμβωσης της μηριαίας φλέβας, αναλαμβάνει ως
σημαντικό παράπλευρο δίκτυο η εν τω βάθει μηριαία φλέβα να μεταφέρει το αίμα προς τον κορμό. Όσον αφορά τις εν τω βάθει φλέβες της κνήμης, οι περονιαίες και οι οπίσθιες κνημιαίες φλέβες βρίσκονται στο εν τω βάθει οπίσθιο διαμέρισμα. Οι φλέβες του εν τω βάθει οπισθίου διαμερίσματος (οπισθιες κνημιαίες, περονιαίες) και του έξω διαμερισματος (πρόσθια κνημιαία φλέβα) είναι σε ευθύγραμμη πορεία και έχουν περιορισμένη δυνατότητα βραχυνσης κατά την σύσπαση. Οι φλέβες που εντοπίζονται στο επιπολής οπίσθιο διαμέρισμα είναι οι φλέβες του γαστροκνήμιου και υποκνημίδου μυός.
Σημαντικές αντλίες γαστροκνημίας (calf pump) που βοηθούν στην κίνηση του αιματος προς τον κορμό είναι η κίνηση της άρθρωσης της ποδοκνημικής που προκαλεί κίνηση των φλεβών του πέλματος και ο υποκνημίδιος και γαστροκνήμιος μυς. Οι μύες αυτοί είναι υπευθυνοι για την κίνηση και την όρθια στάση. Αποτελούν σημαντική αντλία της γαστροκνημίας.Οι φλέβες του επιπολής οπισθίου διαμερίσματος είναι σε σπειροειδή πορεία και αποτελούν τις αποθήκες αίματος. Κατά την όρθια στάση του σώματος υπάρχει συσσώρευση περίπου 500 ml αίματος στα κάτω άκρα, λόγω της παλινδρόμησης του αίματος από την κάτω κοίλη φλέβα που δεν έχει βαλβίδες και των λαγονίων φλεβών. Λόγω της παλινδρόμησης του αίματος στα κάτω άκρα, υπάρχει απώλεια υγρού στους ιστούς το οποίο συλλέγεται από το λεμφικό σύστημα και επιστρέφεται στο φλεβικό σύστημα. Η φλεβική ροή δεν είναι μια σταθερή κατάσταση αλλά είναι φασική γι΄αυτό και οι βαλβίδες των φλεβών υφίστανται περιοδικό άνοιγμα και κλείσιμο. Επίσης, σε εισπνοή λόγω πλευροδιαφραγματικών δυνάμεων, υπάρχει μετακίνηση αίματος από την κοινή μηριαία φλέβα στην λαγόνια φλέβα και την κάτω κοίλη φλέβα.
Oι επιπολής φλέβες βρίσκονται κάτω από το δέρμα και οι κυριότερες από αυτές είναι η μείζων και η έλασσον σαφηνής φλέβα οι οποίες έχουν πολλούς κλάδους και μεταφέρουν το 15% του αίματος προς τον κορμό.
Η Μείζων σαφηνής φλεβα έχει μέση διάμετρος από 3,5-4,5 mm και εκτείνεται από το έσω σφυρό μέχρι την σαφηνομηριαία συμβολή (οπού εκβάλλει στην μηριαία φλέβα).
Ένας σημαντικός κλάδος της, η οπισθία τοξοειδής φλέβα (Leonardo) που τώρα λέγεται οπίσθια επικουρική σαφηνης φλέβα, έχει πολλές διατιτρώσες με ανιούσα σειρα: Cocket I, II, III, διατιτρώσα 24 εκατοστών που τώρα λέγεται άνω, μέση και κάτω οπίσθια κνημιαία διατιτρώσα.
Στον μηρό υπάρχουν 2 ομάδες διατιτρωσων φλεβών, οι διατιτρώσες του Dodd πάνω απο γόνατο, και Hunter στην μεσότητα του μηρού (λέγονται τώρα διατιτρώσες μεσότητας μηρού ή του μηριαίου καναλιού). Υπάρχουν 2 μείζονες κλάδοι που ενώνονται με την
μείζονα σαφηνή (οπισθοέσω και προσθιέξω κλάδος) που μπορεί να εκληφθούν ως μείζων σαφηνής κατα λάθος.
Η Έλλασον σαφηνής φλέβα έχει 3 mm διάμετρο περίπου. Η τελική μοίρα της ελάσσονος σαφηνούς φλέβας ποικίλλει, συνήθως εκβάλλει στην ιγνυακή φλέβα. Στο 27-33% η έλασσον σαφηνής καταλήγει πάνω απο το επίπεδο του ιγνυακού βοθρου ή στην μείζων σαφηνή ή σε εν τω βαθει φλέβα. Στο 15,3%, η ελάσσον σαφηνής επικοινωνει με την ιγνυακή φλέβα και και μετά καταλήγει στην μείζονα σαφηνη. Στο 9-10%, η έλασσον σαφηνης αδειάζει στην μείζονα σαφηνη ή σε εν τω βαθει φλέβες κατω απο τον ιγνυακό βόθρο. Μπορεί επίσης να συνδεθει με την μείζονα σαφηνή φλέβα μέσω μιας πλάγιας φλέβας που λεγεται φλέβα του Giankomini ή να συνεχίσει στο μηρό ως μηροιγνιακή φλεβα συνδεομενη με εν τω βάθει φλέβες στο μηρό σε διάφορες αποστάσεις. Η Φλέβα του Giankomini βρισκεται σε ποσοστο 70% σε ασθενεις με φλεβική ανεπάρκεια κάτω άκρων. Βρίσκεται σε όλο το μήκος της μέσα σε ενα διαπεριτοναικό διαμέρισμα που οριοθετείται από την μυική περιτονια επι τα εντός και απο την επιπολής περιτονία επί τα εκτός.
Φλέβες που βρίσκονται διαπεριτονιακά (ανάμεσα στην επιπολής και εν τω βάθει περιτονία είναι η μείζων σαφηνης, το αρχικο τμήμα της πρόσθιας επικουρικής σαφηνούς, η έλασσον σαφηνης και επέκταση στο μηρο (Giancomini ή μηροιγνιακη φλέβα), το ραχιαίο φλεβικό τόξο του ποδιού και οι έσω και έξω ακραίες (marginal) φλέβες του ποδιού. Οι παραπάνω φλέβες ειναι επιμήκεις μεταφορείς αιματος και λόγω της θέσης τους ανάμεσα στις δύο περιτονίες, δεν εμφανίζουν συχνά κιρσούς παρά μόνο διάταση. Κάθε φλέβα που διατρέχει επιπολής την επιπολής περιτονία πρέπει να θεωρείται παράπλευρη φλέβα ή φλέβα –κλάδος. Άρα κιρσός είναι φλέβα διατεταμενη στην επιπολής στοιβάδα.
Οι διατιτρώσες φλέβες συνδέουν το επιπολής με το εν τω βάθει φλεβικό σύστημα. Στο κάτω άκρο υπολογίζονται περίπου 150 διατιτρώσες φλέβες εκ των οποίων λίγες έχουν κλινική σημασία. Αυξάνουν σε αναλογία από το κέντρο στην περιφέρεια σε αναλογία 1:2:8 από μηρό, γάμπα και ποδι. Το 60% αυτών συνοδεύεται από αρτηρία. Οι διατιτρώσες φλέβες περιέχουν 1-3 βαλβίδες ανάλογα με το μήκος τους. Η διάμετρος κυμαίνεται από 1-2 mm. Αν δεν έχουν βαλβίδες, έχουν διαμετρο <1 mm, η επάρκεια τους τότε ελέγχεται από το σχήμα τους (s-shaped). Οι βαλβίδες των διατιτρωσών φλεβών προστατεύουν το δέρμα και τους υποδόριους ιστούς από τις επιδράσεις της πίεσης λόγω της μυικής σύσπασης που μπορεί να ξεπεράσει τα 130 mmHg. O ρόλος τους κατά την μυική σύσπαση είναι να προάγουν την ορθόδρομη ροή από το επιπολής στο εν τω βάθει φλεβικό σύστημα. Οι οπισθιοκνημιαίες διατιτρώσες (πρώην Cockett) ενώνουν την οπίσθια επικουρική μείζoνα σαφηνή φλέβα με τις οπίσθιες κνημιαίες φλέβες. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι υπάρχουν διατιτρώσες φλέβες οι οποίες είναι παθολογικές γιατί μεταφέρουν αίμα από το εν τω βάθει στο επιπολής φλεβικό σύστημα και το φαινόμενο αυτό λέγεται παλινδρόμηση της διατιτρώσας φλέβας. Υπάρχουν όμως και διατιτρώσες φλέβες που σε συνθήκες φλεβικής ανεπάρκειας και αυξημένης πίεσης μεγαλώνουν σε διάμετρο αλλά μεταφέρουν το αίμα από το επιπολής στο εν τω βάθει φλεβικό σύστημα. Αυτές οι διατιτρώσες λέγονται διατιτρώσες φλέβες επανεισόδου (Reentry perforator veins) και συνήθως εξαφανίζονται μετά από επιτυχή χειρουργική αφαίρεση των κιρσών.