Πολλοί άνθρωποι υποφέρουν από πόνο, κυάνωση και ερυθρότητα των δακτύλων ειδικά των χεριών αλλά σε μερικές περιπτώσεις και των ποδιών. Χαρακτηριστικά αναφέρουν ότι τα δάκτυλα τους κρυώνουν, γίνονται μπλε ή κόκκινα και μετά συνήθως επανέρχονται στην φυσιολογική τους κατάσταση. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται φαινόμενο Raynaud και αποτελεί μια πολύ συχνή πάθηση στην εποχή μας.
Είναι ιδιαίτερα δύσκολο να γίνει μια ολοκληρωμένη διερεύνηση ενός ανθρώπου με αυτό το φαινόμενο γιατί οι ασθενείς αυτοί δεν γνωρίζουν ποιοι εξειδικευμένοι ιατροί είναι υπεύθυνοι για να διερευνήσουν το φαινόμενο αυτό. Λόγω του γεγονότος ότι πολλές παθήσεις μπορεί να εμπλακούν στην εμφάνιση αυτού του φαινομένου, θα λέγαμε ότι οι πιο εξειδικευμένοι ιατροί για αυτή τη πάθηση είναι οι ρευματολόγοι και οι αγγειοχειρουργοί. Ο λόγος είναι απλός: Τα αγγεία, δηλαδή οι σωλήνες που δίνουν αίμα μπορεί να έχουν οργανικές βλάβες ή απλώς η σύσπαση των αγγείων που προκαλεί αυτό το φαινόμενο να είναι μόνο λειτουργικό τύπου και να μην ανιχνεύονται βλάβες.
Σε έναν ασθενή που παραπονιέται για την εμφάνιση αυτού του φαινομένου, το καλύτερο γι΄αυτόν είναι να γίνει μια ολοκληρωμένη αγγειοχειρουργική και ρευματολογική εκτίμηση για να προσδιοριστούν τα εξής θέματα:
α. Εάν το φαινόμενο είναι πρωτοπαθές ή δευτεροπαθές. Στο πρωτοπαθές φαινόμενο Raynaud, δεν υπάρχει άλλη αιτία ή πάθηση που να το προκαλεί ενώ στο δευτεροπαθές, υπάρχει συγκεκριμένη αιτία η οποία θα πρέπει να αντιμετωπιστεί. Ευτυχώς, το πρωτοπαθές φαινόμενο Raynaud είναι μια καλοήθης πάθηση που δεν οδηγεί ποτέ σε γάγγραινα των δακτύλων αλλά στο 15% μπορεί μελλοντικά να υποκρύπτεται μια άλλη πάθηση συνήθως αυτοάνοση και να αλλάξει σε δευτεροπαθές Raynaud.
β. Εάν είναι δευτεροπαθές, ποιά είναι η συγκεκριμένη αιτία που το προκαλεί.
Ποια η συμβολή του αγγειοχειρουργού στην διερεύνηση του φαινομένου Raynaud;
Ο αγγειοχειρουργός οφείλει να εξετάσει τα αγγεία του πάσχοντος σκέλους αλλά και όλων των αγγείων γενικά για να διευκρινήσει εάν υπάρχει βλάβη στα μεγάλα αγγεία του άκρου. Πολλές παθήσεις μπορεί να προσβάλλουν τα μεγάλα αγγεία του άκρου όπως το σύνδρομο εξόδου θώρακος, ανευρύσματα αρτηριών, το σύνδρομο Buerger ή αποφρακτική θρομβαγγειίτιδα, διάφορες παθήσεις της καρδιάς ή παθήσεις του αίματος και αγγειίτιδες.
Ο ρευματολόγος οφείλει να δώσει τις κατάλληλες εργαστηριακές εξετάσεις για να αποδειχθεί εάν μια ρευματολογική πάθηση συμμετέχει στην εμφάνιση του φαινομένου. Το σκληρόδερμα για παράδειγμα στο 90% των περιπτώσεων προκαλεί φαινόμενο Raynaud. Άλλες παθήσεις που είναι ύποπτες είναι το σύνδρομο CREST, ο συστηματικός ερυθηματώδης Λύκος και η Ρευματοειδής αρθρίτιδα.
Δεν πρέπει να λησμονείται ότι διάφορα φάρμακα όπως οι β-αποκλειστές, τα παράγωγα της εργοταμίνης και διάφορα χημειοθεραπευτικά φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν φαινόμενο Raynaud.
No responses yet